Inleiding
Stichting Progresso is het bevoegd gezag van het Calandlyceum en Caland 2, twee openbare, brede scholen voor voortgezet onderwijs in Amsterdam Nieuw-West; het grootste en meest diverse stadsdeel van Amsterdam. Deze diversiteit vormt de kracht van onze scholen: we zien het als onze taak om het Nederland van de toekomst vorm te geven. Het bieden van kansen aan al onze leerlingen is het fundament van het Calandlyceum en Caland 2.
In dit strategisch beleidsplan formuleren we onze analyse van de samenleving, hoe we onze leerlingen hierop het beste kunnen voorbereiden en wat de overkoepelende strategie van Progresso is om daar te komen. Deze strategie leidt tot individuele schoolplannen waarin de twee scholen beschrijven hoe zij zich de komende vier jaar gaan ontwikkelen.
Een dynamische samenleving
Het doel van ons onderwijs is leerlingen kwalificeren, socialiseren en zichzelf laten ontplooien, oftewel Bildung. De samenleving waarbinnen dit plaatsvindt is uitdagend en continu in beweging. Niet langer zijn vaste verbanden leidend, veeleer gaat het om pragmatische netwerken en wisselende identiteiten.
De economie globaliseert, automatiseert, digitaliseert en vergrijst. Dit zorgt voor een geheel andere arbeidsmarkt: sommige beroepen verdwijnen, andere beroepen ontstaan. Nieuwe vaardigheden en attitudes worden belangrijker, terwijl aloude zekerheden soms verdwijnen. Hierop moeten we onze leerlingen voorbereiden. Het hebben van een netwerk is juist nu van groot belang om mee te kunnen draaien in de samenleving. Wanneer de traditionele – verzuilde – verbanden niet langer bestaan, is het belangrijk wie je kent én dat je weet hoe je een netwerk opbouwt en onderhoudt.
Amsterdam is een van de meest diverse steden ter wereld, een leidende stad binnen Europa en het cultureel en economisch hart van Nederland. In Amsterdam komen alle aspecten van de Nederlandse samenleving uitvergroot samen. Progresso staat pal voor deze diversiteit, maar wel in de context van de normen en waarden van onze samenleving. Wij vinden het belangrijk dat elke leerling trots is op waar hij vandaan komt, waar zijn huis staat en waar hij naar school gaat en willen dit ook actief uitdragen. Alleen door leerlingen van jongs af aan met elkaar te laten samenleven, kunnen we een inclusief Amsterdam creëren waarin plek is voor iedereen. Vanuit deze filosofie zijn we ook bewust een brede school, een school waar kansen worden geboden aan leerlingen en waar ontmoetingen tussen mensen met verschillende sociaal-economische en culturele achtergronden centraal staan.
Verder met onderwijs
Ons doel is om door goed onderwijs onze leerlingen voor te bereiden op het vervolgonderwijs, hun loopbaan en functioneren in deze samenleving. Ons vertrekpunt daarbij is de kern van het openbaar onderwijs: iedereen is welkom, er is wederzijds respect, actief aandacht voor waarden en normen en ruimte voor verschillende visies op levensbeschouwing en religie. Wij willen onze leerlingen een normatief fundament gebaseerd op acceptatie, tolerantie, diversiteit, respect, leefbaarheid en betrokkenheid meegeven.
Basiswaarden
Ons doel en de omgeving waarin we opereren zorgen voor vier basiswaarden. Deze waarden zijn leidend bij de concrete invulling van onze strategie en het handelen van de scholen.
We willen dat onze leerlingen trots zijn op wie ze zijn en op de school. We gaan uit van gelijkwaardigheid tussen leerlingen onderling en leerlingen en staf, uiteraard met behoud van ieders rol. Doordat we een brede school zijn, staan ontmoetingen tussen verschillende achtergronden, culturen en ambities bij ons – heel bewust – centraal. Dit alles draagt bij aan onze kerntaak: leerlingen voorbereiden op de toekomst.
Ambitie
Het bovenstaande leidt tot ambities die we hebben voor onze leerlingen, ouders en verzorgers, medewerkers, de interne organisatie, onze positie in Amsterdam, de relaties die we met de buitenwereld onderhouden en de marketing van de scholen.
Leerlingen
Progresso biedt leerlingen een goede opleiding op het niveau dat ze aankunnen, gericht op een vervolgopleiding of loopbaan passend bij hun mogelijkheden en dromen. We hebben daarbij ambitie en gunnen een leerling liever het voordeel van de twijfel. Dit zorgt er wel voor dat onze resultaten in de statistieken soms onder druk staan doordat niet elke leerling het hogere niveau blijkt aan te kunnen. Dit is een bewuste keuze, die past bij onze scholen in hun grootsteedse omgeving.
Naast kennis en inzicht willen we leerlingen toerusten met vaardigheden waardoor zij het geleerde kunnen toepassen en verantwoordelijkheid leren dragen. Leerlingen willen in toenemende mate onderwijs dat rekening houdt met hun leefwereld, ambities en manier van leren én leven. Goed onderwijs is daardoor nu meer dan alleen overdracht van kennis en vaardigheden. Op basis van onze analyse van de samenleving hechten we veel waarde aan Bildung, leren netwerken en kennis over de samenleving. Het veelvuldig en doelmatig integreren van ICT in het onderwijs wordt de komende jaren doorgezet.
Onze leerlingen zijn zelfbewust en denken actief mee over hun eigen ontwikkeling. Leerlingen geven graag hun mening, bijvoorbeeld in de leerlingenraad of tijdens sollicitatiegesprekken van onderwijzend personeel. We erkennen de verschillen tussen leerlingen en stemmen het onderwijs af op de individuele leerling. We gaan uit van afwisseling, samenwerking en eigen verantwoordelijkheid als kernbegrippen voor het onderwijs.
Ouders en verzorgers
Ouders en verzorgers zijn in alle opzichten de partners van de school. Wij staan voor hen open en zorgen ervoor dat zij zich gekend en gewaardeerd voelen. Doordat wij actief het gesprek met hen aangaan worden zij rechtstreeks betrokken bij het onderwijs van hun kinderen (educatief partnerschap) en bij de school.
Onze medewerkers
Goede, bevlogen medewerkers bepalen de kwaliteit en aantrekkelijkheid van ons onderwijs. Docenten hebben verschillende rollen. Zij stimuleren om na te denken, fungeren als rolmodel, hebben oog voor individuele talenten en dragen bij aan de persoonlijke ontwikkeling van leerlingen. Lesgeven is een ambacht en zoals bij alle ambachten moet men voortdurend op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen. Daarbij gaat het zowel om ontwikkelingen binnen het vakgebied als meer algemene onderwijskundige ontwikkelingen. Naast de docenten is het onderwijsondersteunend personeel essentieel voor een goed werkende school en het waarmaken van onze ambities. Inspirerende leidinggevenden en goed personeelsbeleid zijn essentieel om medewerkers adequaat toe te rusten en in te zetten.
Progresso heeft de ambitie om een professionele leergemeenschap te zijn. Dit betekent dat iedere medewerker een zelfstandige professional is, die zelf verantwoordelijk is voor zijn professionaliteit en hier ook graag verantwoording over aflegt. Ook is iedere medewerker zich – naast kennisoverdracht – bewust van het belang van socialisatie en Bildung. Iedere medewerker is dienend naar de organisatie, docenten documenteren hun kennis en deskundigheid en stellen deze ter beschikking aan de rest van de organisatie. Een vergrijzend personeelsbestand en een krimpend docentenaantal op de arbeidsmarkt zorgen ervoor dat we extra inspanningen moeten verrichten om een aantrekkelijke werkgever te zijn én blijven.
In een strategisch personeelsbeleidsplan worden ambities, beleid en voorwaarden nader uitgewerkt.
De scholen
In twee grote, brede scholen blijft het een uitdaging het onderwijs zo te organiseren dat het enerzijds kleinschalig is en er anderzijds geprofiteerd wordt van de waarden en kansen die een overkoepelend bestuur biedt. Progresso voert een goede bedrijfsvoering en een gezond financieel beleid. De organisatie is zo ingericht dat scholen door de centrale organisatie worden ondersteund bij het bereiken van hun doelen.
We zijn ons bewust van de grote verantwoordelijkheid die onze opdracht met zich meebrengt en handelen als vanzelfsprekend conform de code ‘Goed Onderwijsbestuur VO’. De bestuurder is het bevoegd gezag en is op zijn beurt verantwoording schuldig aan de Raad van Toezicht. De samenwerking tussen de bestuurder en de Raad van Toezicht kenmerkt zich doordat de Raad zich inspirerend, uitnodigend, prikkelend en bemoedigend opstelt naar de bestuurder. Dit past bij de bestuurder, die uitgaat van een direct, persoonlijk en bovenal gelijkwaardig gesprek als basis van bestuurlijk handelen en toezicht.
In het Amsterdamse
Amsterdam kent een complexe voortgezet onderwijssituatie met vele besturen – verenigd in OSVO – en een gemeentelijke politiek die ook landelijk sterk in de schijnwerpers staat. Het gemeentelijk beleid ten aanzien van onderwijs staat vaak los van OSVO of de schoolbesturen; afstemming is in dit krachtenspel een lastig fenomeen. Daarnaast staat Amsterdam voor grote uitdagingen: niet krimp maar explosieve groei van leerlingen in een context van een steeds verder vergrijzend en krimpend personeelsbestand vragen om specifiek beleid.
Onze buitenwereld
Onderwijs staat ten dienste van de leerling, maar ook ten dienste van de samenleving. Uiteindelijk worden leerlingen opgeleid tot zelfstandige burgers die een plek moeten verwerven in de samenleving. Progresso maakt onderdeel uit van die samenleving en staat in een continue dialoog met onderdelen uit die samenleving. We participeren actief in diverse netwerken op stedelijk en landelijk niveau, staan in nauw contact met gemeente en stadsdeel en participeren in nationale en Amsterdamse discussies over de toekomst van onderwijs.
Ook legt Progresso vruchtbare en duurzame contacten met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, mbo’s, hogescholen en universiteiten. Deze contacten hebben enerzijds tot doel om ons onderwijs beter te laten aansluiten op vervolgopleidingen en de arbeidsmarkt. Anderzijds bieden de contacten met voornamelijk het hoger onderwijs ons kansen om goede docenten aan te trekken.
We voorzien dat in de nabije toekomst de school een prominentere plek binnen de samenleving zou kunnen krijgen. Dit zou kunnen door een langere openstelling van het gebouw, middag- en avondactiviteiten voor leerlingen of door het anders gebruiken van het pand, bijvoorbeeld als huis van de buurt. Progresso juicht een dergelijke ontwikkeling toe en wil dit debat mede vormgeven.
Marketing
We volgen een heldere marketing- en communicatiestrategie om de twee scholen volgens onze waarden te positioneren en te bestendigen. Progresso als zodanig wordt buiten de institutionele onderwijswereld verder niet als ‘merk’ gepositioneerd. Het Calandlyceum is een sterk merk, Lumion zal dat worden.
In de afgelopen cursusjaren kregen ruim 1.000 leerlingen in Amsterdam Nieuw-West een geschikt advies voor een van onze scholen. Daarvan is meer dan de helft bij ons geplaatst. Ruim 90 procent van al onze leerlingen komt uit Nieuw-West. Leerlingen uit andere regio’s gaan vaak naar het Calandlyceum vanwege de Topsport Talentschool (LOOT).
Het Calandlyceum heeft momenteel ca. 1.850 leerlingen en Caland 2 550. De komende jaren willen we dit laten groeien naar 1.700 respectievelijk 1.300 leerlingen, zodat het totale aantal Progresso-leerlingen op 3.000 uitkomt. Voor Caland 2 is deze groei noodzakelijk vanuit bedrijfseconomisch perspectief, maar ook vanuit de ambitie die ten grondslag ligt aan het stichten van deze nieuwe school en het nieuwe pand dat de komende tijd betrokken gaat worden. Voor het Calandlyceum en vooral het pand is het goed wanneer er juist iets minder leerlingen rondlopen. Deze groei van het aantal leerlingen gaat gepaard met een groei van het aantal medewerkers: van ca. 250 medewerkers nu tot 300 medewerkers in 2020.
We willen op beide scholen een evenredige verdeling van leerlingen over de opleidingen vmbo, havo en vwo. Voor wat betreft het marktaandeel vwo zijn er voor beide scholen kansen. Gemiddeld 30% van de leerlingen met vwo-advies uit Nieuw-West zat de afgelopen vijf jaar op het Calandlyceum of Caland 2. Dit willen we laten stijgen naar tenminste 40%.
Onze voornemens
Onze strategie hebben we uitgewerkt in tien krachtige voornemens. Op basis hiervan maken we ieder jaar de balans op of we op de goede weg zijn en leggen we jaarlijks verantwoording af in het bestuursverslag.
- De onderwijsinspectie erkent onze kwaliteit;
- Leerlingen en ouders zijn trots op onze scholen en voelen zich betrokken;
- Medewerkers zijn betrokken, bekwaam en gekwalificeerd;
- Medewerkers voelen zich erkend en gewaardeerd;
- Het onderwijs is toekomstgericht, biedt kansen en helpt leerlingen naar de juiste vervolgopleiding;
- Het onderwijs besteedt aandacht aan Bildung, normen en waarden en netwerken en helpt leerlingen zich maximaal te ontwikkelen;
- Ons leer- en werkklimaat is veilig;
- De organisatie is transparant, efficiënt georganiseerd en wordt effectief geleid;
- De organisatie is financieel gezond, toekomstbestendig en heeft voldoende buffer;
- We leven en werken naar de code ‘Goed Onderwijsbestuur VO’.